Zgodnie z nowelizacją ustawy o odnawialnych źródłach energii z 29 października 2021 roku, od 1 kwietnia 2022 roku weszły w życie nowe rozwiązania polegające na wartościowym rozliczaniu energii wyprodukowanej przez posiadacza instalacji fotowoltaicznej, w oparciu o wartość energii ustaloną według ceny z Rynku Dnia Następnego (RDN). Rozwiązania te znane są pod nazwą net-billingu.
Na czym polega net-billing?
Net-billing to rozliczanie kosztowe, które opiera się o wartość energii zakupionej i oddanej. Oznacza to, iż prosumenci, czyli osoby równocześnie produkujący i użytkujący energię, sprzedają wprowadzoną do sieci nadwyżkę energii po określonej cenie, by następnie płacić za energię pobraną te same stawki, co inni odbiorcy. Zgodnie z założeniami net-billingu, pieniądze ze sprzedaży nadwyżki energii wyprodukowanej przez fotowoltaikę przez 12 miesięcy mają znajdować się w depozycie na indywidualnym koncie prosumenta. Zgromadzone na koncie środki mogą posłużyć do opłacenia energii pobranej. Niewykorzystane w ciągu 12 miesięcy pieniądze z depozytu zostaną zwrócone prosumentowi, jednak suma zwrotu nie może być wyższa niż 20% ustalonej według ceny giełdowej wartości prądu, który został wprowadzony do sieci w danym miesiącu.
Kogo dotyczy net-billing?
Net-billing jest rozwiązaniem stosowanym wyłącznie do prosumentów, którzy znaleźli się w systemie od 1 kwietnia 2022 roku włącznie. Wszyscy dotychczasowi prosumenci oraz wszyscy ci, którzy złożyli kompletne i poprawne zgłoszenie o przyłączenie mikroinstalacji do sieci do Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD) do dnia 31 marca 2022 roku, pozostają w obowiązującym poprzednio systemie opustów i mają prawo korzystać z niego przez kolejnych 15 lat. Równocześnie każdy prosument, którego obowiązuje system opustów, a który woli być rozliczany z prądu z fotowoltaiki w systemie net-billingu, może zmienić formę rozliczenia poprzez złożenie stosownego oświadczenia do sprzedawcy energii. Oświadczenie to musi wpłynąć maksymalnie na 21 dni przed początkiem kolejnego kwartału rozliczeniowego.
Czym różni się net-billing od dotychczasowej metody rozliczania?
By najlepiej wykazać różnice między net-billingiem a dotychczasową metodą rozliczania fotowoltaiki, warto przedstawić sposób funkcjonowania obu systemów z osobna.
- Funkcjonowanie systemu opustów
W systemie opustów prosumenci dysponujący instalacją o mocy do 10kW, za każdy 1kWh oddany do sieci mogą odebrać 0,8 kWh energii, z kolei użytkownicy instalacji o mocy większej niż 10kWh za każdy 1kWh oddany do sieci mogą odebrać 0,7 kWh. System opustów zakłada ponadto, że prosument nie ponosi kosztów opłaty dystrybucyjnej.
- Funkcjonowanie systemu net-billing
Prosumenci, którzy rozliczają fotowoltaikę w systemie net-billing, sprzedają nadwyżkę energii do sieci, a następnie pobierają ją, uiszczając taką samą opłatę, jak wszyscy inni odbiorcy prądu. Metoda ta zakłada przy tym, że do lata 2024 roku cena energii elektrycznej będzie ustalana miesięcznie, w kolejnych latach okres rozliczeniowy ulegnie wydłużeniu.
Plusy i minusy net-billingu
Wprowadzony mocą nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii system rozliczania fotowoltaiki net-billing posiada zarówno plusy, jak i minusy. Do plusów zaliczyć można:
- Zapewnienie bezpieczeństwa pracy sieci energetycznej
Wprowadzenie systemu net-billing pozwala zapewnić bezpieczeństwo pracy i stabilność sieci energetycznej, także w obliczu ciągłego jej rozwoju. Utrzymanie systemu opustów uniemożliwiałoby przyłączenie do sieci kolejnych prosumentów w obawie, iż ulegnie ona obciążeniu.
- Wdrożenie nowych modeli biznesowych na rynku energii
Wprowadzenie systemu rozliczeń fotowoltaiki net-billing pozwala wdrożyć nowe modele biznesowe na rynku energii, uwzględniające między innymi odkup energii od prosumentów po bieżącej cenie rynkowej oraz magazynowanie energii.
Wśród minusów net-billingu wymienić można z kolei:
- Trudność w ustaleniu, kiedy koszt inwestycji w fotowoltaikę ulegnie zwrotowi
System net-billing wymaga od prosumenta śledzenia zmieniających się cen energii, w celu określenia, w jakim czasie instalacja fotowoltaiczna będzie mogła ulec zwrotowi kosztów. W systemie opustów przewidywany czas zwrotu inwestycji był znacznie łatwiejszy do wyliczenia na podstawie wysokości taryf za energię.
- Ponoszenie kosztów opłaty dystrybucyjnej przez klienta
W przeciwieństwie do systemu opustów, w systemie net-billing prosument ponosi koszty opłaty dystrybucyjnej.
Mimo zmian w systemie rozliczania, fotowoltaika na Dolnym Śląsku to wciąż opłacalne rozwiązanie pozwalające na oszczędność na rachunkach i uzyskanie niezależności energetycznej.
