Zgodnie z nowelizacją ustawy o odnawialnych źródłach energii z 29 października 2021 roku, od 1 kwietnia 2022 roku weszły w życie nowe rozwiązania polegające na wartościowym rozliczaniu energii wyprodukowanej przez posiadacza instalacji fotowoltaicznej, w oparciu o wartość energii ustaloną według ceny z Rynku Dnia Następnego (RDN). Rozwiązania te znane są pod nazwą net-billingu.
Na czym polega net-billing?
Net-billing to rozliczanie kosztowe, które opiera się o wartość energii zakupionej i oddanej. Oznacza to, iż prosumenci, czyli osoby równocześnie produkujący i użytkujący energię, sprzedają wprowadzoną do sieci nadwyżkę energii po określonej cenie, by następnie płacić za energię pobraną te same stawki, co inni odbiorcy. Zgodnie z założeniami net-billingu, pieniądze ze sprzedaży nadwyżki energii wyprodukowanej przez fotowoltaikę przez 12 miesięcy mają znajdować się w depozycie na indywidualnym koncie prosumenta. Zgromadzone na koncie środki mogą posłużyć do opłacenia energii pobranej. Niewykorzystane w ciągu 12 miesięcy pieniądze z depozytu zostaną zwrócone prosumentowi, jednak suma zwrotu nie może być wyższa niż 20% ustalonej według ceny giełdowej wartości prądu, który został wprowadzony do sieci w danym miesiącu.
Kogo dotyczy net-billing?
Net-billing jest rozwiązaniem stosowanym wyłącznie do prosumentów, którzy znaleźli się w systemie od 1 kwietnia 2022 roku włącznie. Wszyscy dotychczasowi prosumenci oraz wszyscy ci, którzy złożyli kompletne i poprawne zgłoszenie o przyłączenie mikroinstalacji do sieci do Operatora Sieci Dystrybucyjnej (OSD) do dnia 31 marca 2022 roku, pozostają w obowiązującym poprzednio systemie opustów i mają prawo korzystać z niego przez kolejnych 15 lat. Równocześnie każdy prosument, którego obowiązuje system opustów, a który woli być rozliczany z prądu z fotowoltaiki w systemie net-billingu, może zmienić formę rozliczenia poprzez złożenie stosownego oświadczenia do sprzedawcy energii. Oświadczenie to musi wpłynąć maksymalnie na 21 dni przed początkiem kolejnego kwartału rozliczeniowego.
Czym różni się net-billing od dotychczasowej metody rozliczania?
By najlepiej wykazać różnice między net-billingiem a dotychczasową metodą rozliczania fotowoltaiki, warto przedstawić sposób funkcjonowania obu systemów z osobna.
- Funkcjonowanie systemu opustów
W systemie opustów prosumenci dysponujący instalacją o mocy do 10kW, za każdy 1kWh oddany do sieci mogą odebrać 0,8 kWh energii, z kolei użytkownicy instalacji o mocy większej niż 10kWh za każdy 1kWh oddany do sieci mogą odebrać 0,7 kWh. System opustów zakłada ponadto, że prosument nie ponosi kosztów opłaty dystrybucyjnej.
- Funkcjonowanie systemu net-billing
Prosumenci, którzy rozliczają fotowoltaikę w systemie net-billing, sprzedają nadwyżkę energii do sieci, a następnie pobierają ją, uiszczając taką samą opłatę, jak wszyscy inni odbiorcy prądu. Metoda ta zakłada przy tym, że do lata 2024 roku cena energii elektrycznej będzie ustalana miesięcznie, w kolejnych latach okres rozliczeniowy ulegnie wydłużeniu.
Czy nowy system rozliczania fotowoltaiki ma wpływ na opłacalność instalacji dla firm?
Nowy system rozliczania fotowoltaiki wprowadza zmiany, które mogą znacząco wpłynąć na opłacalność fotowoltaiki oraz dostępne dotacje. Firmy, które zdecydują się na instalację, powinny dokładnie analizować te aspekty. Przewidywana redukcja kosztów energii oraz wsparcie dotacyjne mogą czynić inwestycję jeszcze bardziej atrakcyjną. W związku z nowym systemem, wiele przedsiębiorstw będzie musiało także rozważyć rozpoznawanie potrzeby rozbudowy istniejących instalacji, aby maksymalnie wykorzystać dostępne oszczędności. Dodatkowo, warto śledzić zmiany w przepisach dotyczących energii odnawialnej, które mogą wpłynąć na przyszłe możliwości finansowania i dofinansowania. Przemiany te stają się kluczowe w kontekście rosnącej konkurencji na rynku oraz dynamicznie zmieniających się warunków ekonomicznych.
Plusy i minusy net-billingu
Wprowadzony mocą nowelizacji ustawy o odnawialnych źródłach energii system rozliczania fotowoltaiki net-billing posiada zarówno plusy, jak i minusy. Do plusów zaliczyć można:
- Zapewnienie bezpieczeństwa pracy sieci energetycznej
Wprowadzenie systemu net-billing pozwala zapewnić bezpieczeństwo pracy i stabilność sieci energetycznej, także w obliczu ciągłego jej rozwoju. Utrzymanie systemu opustów uniemożliwiałoby przyłączenie do sieci kolejnych prosumentów w obawie, iż ulegnie ona obciążeniu.
- Wdrożenie nowych modeli biznesowych na rynku energii
Wprowadzenie systemu rozliczeń fotowoltaiki net-billing pozwala wdrożyć nowe modele biznesowe na rynku energii, uwzględniające między innymi odkup energii od prosumentów po bieżącej cenie rynkowej oraz magazynowanie energii.
Wśród minusów net-billingu wymienić można z kolei:
- Trudność w ustaleniu, kiedy koszt inwestycji w fotowoltaikę ulegnie zwrotowi
System net-billing wymaga od prosumenta śledzenia zmieniających się cen energii, w celu określenia, w jakim czasie instalacja fotowoltaiczna będzie mogła ulec zwrotowi kosztów. W systemie opustów przewidywany czas zwrotu inwestycji był znacznie łatwiejszy do wyliczenia na podstawie wysokości taryf za energię.
- Ponoszenie kosztów opłaty dystrybucyjnej przez klienta
W przeciwieństwie do systemu opustów, w systemie net-billing prosument ponosi koszty opłaty dystrybucyjnej.
Mimo zmian w systemie rozliczania, fotowoltaika na Dolnym Śląsku to wciąż opłacalne rozwiązanie pozwalające na oszczędność na rachunkach i uzyskanie niezależności energetycznej.